Định giá doanh nghiệp là gì? 04 phương pháp định giá doanh nghiệp

Định giá doanh nghiệp là gì? Có những phương pháp định giá nào tại Việt Nam? Các câu hỏi liên quan đến định giá doanh nghiệp sẽ được CBM Branding làm rõ trong bài viết sau.

1. Định giá doanh nghiệp là gì?

Muốn nắm được định giá doanh nghiệp (Tiếng Anh là Business Valuation) là gì cần phải hiểu được giá trị doanh nghiệp là gì trước. Vậy giá trị doanh nghiệp là gì?

Giá trị doanh nghiệp chính là các biểu hiện bằng tài chính từ toàn bộ các khoản thu nhập mà các nhà đầu tư thu được từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Giá trị doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là giá trị vốn chủ sở hữu của một doanh nghiệp. Đó là tổng giá trị của tất cả các tài sản sử dụng trong quá trình hoạt động kinh doanh cả doanh nghiệp đó có mang lại lợi ích cho các chủ sở hữu và các nhà cung cấp tín dụng.

Như vậy, giá trị vốn chủ sở hữu (VCSH) chỉ là một phần của giá trị doanh nghiệp. Có thể hiểu giá trị doanh nghiệp thông qua công thức sau:

Giá trị VCSH = Giá trị doanh nghiệp – Giá trị nợ phải trả

Giá trị mà một doanh nghiệp mang lại cho các nhà đầu tư có thể xem xét trên 2 góc độ. Đó là Giá trị thanh lý và Giá trị hoạt động liên tục.

– Giá trị thanh lý là toàn bộ số tiền được tạo ra khi doanh nghiệp chấm dứt hoạt động và bán tất cả các tài sản.

– Giá trị hoạt động liên tục là giá trị hiện tại của dòng tiền tạo ra trong tương lai từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Vì vậy, ta có thể hiểu được đơn giản rằng: Định giá doanh nghiệp chính là việc xác định giá trị doanh nghiệp thông qua các phương pháp định giá.

2. Các phương pháp định giá doanh nghiệp tại Việt Nam

Trong bài viết này, CBM Branding sẽ chỉ ra 04 phương pháp chủ yếu được áp dụng tại Việt Nam. Ngoài 04 phương pháp này còn có phương pháp định giá dựa vào bảng cân đối kế toán. Tuy nhiên, cách tính này chỉ mang tính lý thuyết, trong thực tế hầu như không được sử dụng. Chính vì thế, cùng tìm hiểu 04 phương pháp còn lại như thế nào nhé.

2.1. Phương pháp dựa vào kết quả kiểm kê và đánh giá lại tài sản

Phương pháp này căn cứ vào kết quả kiểm kê và đánh giá lại tài sản của doanh nghiệp theo giá trị thị trường tại thời điểm muốn định giá. Điều này đòi hỏi các chuyên gia trực tiếp kiểm kê và đánh giá lại giá trị từng tài sản.

Phương pháp này cung cấp thông tin khá tin cậy về giá trị thị trường của tổng tài sản của doanh nghiệp tại thời điểm định giá. Tuy nhiên thông tin này thể hiện giá trị tại trạng thái tĩnh – giá trị thanh lý doanh nghiệp.

Mục đích thông thường của việc định giá là đề ra các quyết định kinh doanh trong tương lai. Nghĩa là xem xét doanh nghiệp trong trạng thái hoạt động liên tục chứ không phải là khi doanh nghiệp ngừng hoạt động. Vì vậy, phương pháp này chỉ dùng để cung cấp thông tin trong trường hợp giải thể hay phá sản. Định giá theo phương pháp này có rất ít giá trị thực tế.

2.2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền

Phương pháp này thể hiện giá trị hiện tại của dòng tiền tự do trong tương lai của doanh nghiệp. Dòng tiền tự do này là dòng tiền cho cả chủ sở hữu và chủ nợ.

Phương pháp này có ưu điểm hơn phương pháp dựa vào bảng cân đối kế toán và phương pháp dựa vào kết quả kiểm kê, đánh giá lại tài sản là xác định giá trị doanh nghiệp trong trạng thái hoạt động liên tục chứ không phải trong trạng thái thanh lý.

Nhược điểm của phương pháp này chính là cách tiến hành khá phức tạp.

Giá trị doanh nghiệp = PV (dòng tiền trong tương lai cho chủ sở hữu và chủ nợ)

Điểm mấu chốt của phương pháp này là xác định dòng tiền tự do trong tương lai của doanh nghiệp và xác định chi phối vốn bình quân để chiết khấu dòng tiền đó về giá trị hiện tại.

Xác định giá trị doanh nghiệp thông qua phương pháp chiết khấu dòng tiền bao gồm các bước:

Bước 1: Xác định dòng tiền tự do trong tương lai của doanh nghiệp (FCFF)

Bước 2: Xác định giá trị cuối cùng (Terminal value)

2.3. Phương pháp chiết khấu dòng lợi nhuận khác thường

Các chủ sở hữu của mỗi doanh nghiệp đều yêu cầu một tỷ lệ sinh lời nhất định trên số vốn mà họ đầu tư vào doanh nghiệp. Đó chính là chi phí vốn chủ sở hữu (VCSH). Tỷ lệ sinh lời này gọi là tỷ lệ sinh lời thông thường.

Với tỷ lệ sinh lời thông thường, mỗi doanh nghiệp có một khoản lợi nhuận thông thường là Tỷ lệ sinh lời thông thường * Giá trị VCSH.

Tuy nhiên lợi nhuận thực tế của doanh nghiệp có thể bằng hoặc khác với mức lợi nhuận thông thường.

Lợi nhuận khác thường (abnormal earnings) chính là chênh lệch giữa tổng lợi nhuận thực tế (earnings) và lợi nhuận thông thường (normal earnings) của doanh nghiệp

Lợi nhuận khác thường = Lợi nhuận – (Chi phí VCSH x Giá trị sổ sách của VCSH đầu kỳ)

2.4. Phương pháp định giá dựa trên cơ sở so sánh giá trị thị trường

Với 2 phương pháp định giá trên đều yêu cầu việc dự đoán chi tiết nhiều năm. Các phương pháp này phụ thuộc quá nhiều vào việc dự đoán hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai. Chính vì vậy nhà phân tích sẽ ít tin tưởng vào các con số dự đoán. Một phương pháp khác mà các nhà phân tích có thể sử dụng là dựa vào cơ sở so sánh giá trị thị trường của các doanh nghiệp tương đồng.

Phương pháp này cần dựa vào thị trường. Đó là việc đánh giá các triển vọng ngắn hạn và dài hạn về sự phát triển và khả năng sinh lợi của các doanh nghiệp có sự tương đồng. Từ đó, nhà phân tích có thể giả định rằng việc định giá các doanh nghiệp đó cũng có thể áp dụng được cho doanh nghiệp đang cần định giá.

Phương pháp này khá khó khăn trong việc lựa chọn các doanh nghiệp tương đồng. Hơn nữa, việc giải thích sự khác biệt hệ số giá giữa các doanh nghiệp cũng như việc áp dụng các hệ số giá của các doanh nghiệp khác nhau vào doanh nghiệp đang cần định giá như thế nào đòi hỏi có một sự hiểu biết sâu sắc về các yếu tố ảnh hưởng tới các hệ số giá đó. Mặt khác, phương pháp này đặc biệt có ích trong việc định giá doanh nghiệp không niêm yết trên thị trường chứng khoán.

3. Tổng kết

Việc xác định giá trị của tổ chức là một vấn đề khó khăn và không chắc chắn. Tất cả các phương pháp được sử dụng đều không thể giải quyết được trọn vẹn vấn đề. Các phương pháp định giả chỉ có thể ước lượng tương đối giá trị của tổ chức. Các sai số có thể xảy ra do sự không chắc chắn về kinh tế chứ không từ phương pháp định giá.

Hi vọng bài viết thông tin về định giá doanh nghiệp cũng như các phương pháp định giá ở Việt Nam mà CBM Branding nói trên sẽ cung cấp một lượng thông tin hữu ích cho các bạn.

CBM Branding đã có kinh nghiệm 06 năm về lĩnh vực marketing, truyền thông, thương hiệu.

LIÊN HỆ NGAY với chúng tôi để có cho mình những giải pháp phù hợp nhất với vấn đề mà doanh nghiệp của bạn đang gặp phải!